Na de Russische invasie in Oekraïne in februari 2022 besloten veel Europese landen hun defensiebudgetten drastisch te verhogen. Vrijwel zonder enig tegengeluid van het parlement besloot de Nederlandse regering om het defensiebudget structureel met €5 miljard te verhogen. In het regeerakkoord was al afgesproken dat Defensie er structureel 3 miljard euro bij gaat krijgen, maar daarmee haalde Nederland nog steeds de NAVO-eis niet om minimaal 2 procent van het nationaal inkomen aan defensie te besteden. De structurele verhoging van het defensiebudget, zoals in de Voorjaarsnota 2022 betekent dat Nederland in 2024 en 2025 voldoet aan de 2% bbp-norm voor de NAVO.
Zoals te zien in de infographic hierboven, wordt ruim een kwart van het budget besteed aan investeringen en 14 procent aan de instandhouding van de krijgsmacht. Het grootste deel van dit geld gaat naar de wapenindustrie.
Strategisch Kompas
Op 21 maart dit jaar hebben de ministers van Buitenlandse Zaken en defensie van de EU het Strategisch Kompas, een witboek voor EU defensiebeleid voor de komende vijf tot tien jaar, aangenomen. Met het document worden nieuwe grote stappen in verdere militarisering van de EU voorbereid, zoals de oprichting van een 5.000 personen sterke reactiemacht. De meer concrete voorstellen van het Kompas zijn vooral een zegen voor de wapenindustrie: of het nu gaat om het uitrusten van Europese legers of die van partnerlanden. Het Strategisch Kompas baant met andere woorden de weg voor nieuwe winstmogelijkheden voor met name de grootste Europese wapenbedrijven, zoals Airbus, Thales en Leonardo.
Lees hier meer over het Strategisch Kompas.
De wapenindustrie profiteert van de extra miljarden voor defensie
De ettelijke extra miljarden naar defensie zijn goed nieuws voor de industrie, legt Frederieke Hegger uit in RTL-Nieuws van 5 maart 2022:
Ook Nieuwsuur besteedde hier (op 21 mei 2022) aandacht aan: hoe de wapenindustrie profiteert van de oorlog in Oekraïne. Een reportage van Roel van Niekerk en Daan van Elk. Zij spraken met Danny Pronk, veiligheidsonderzoeker bij het Instituut Clingendael, en Pieter Wezeman, onderzoeker bij het SIPRI.
Wil je meer weten over de wapenindustrie?
Onderzoeker Siemon Wezeman (SIPRI) vertelt over wapenbeurzen, Nederland als exportland, en hoe staten met wapenverkoop politiek bedrijven. Achter vrijwel ieder gewapend conflict blijkt een schimmige wereld van wapenhandel schuil te gaan, met de VS, China en Rusland in de hoofdrol. Bekijk dan het online Studium Generale van de Universiteit van Utrecht:
Zie ook het SIPRI factsheet: Trends in International Arms Transfers, 2021 (sipri.org)
Lees ook:
Een feest voor de wapenindustrie – Stop de Oorlog (stopdeoorlogamsterdam.nl)
