De Oekraïne-oorlog is volgens James Patton Rogers, professor oorlogsstudies en dronespecialist aan de Universiteit van Zuid-Denemarken, een van de eerste drone tegen drone conflicten.
Er worden zowel door Oekraïne als Rusland allerlei typen drones ingezet, waaronder kamikaze-drones die met een explosieve lading gewoon tegen het doelwit aan vliegen, al dan niet bediend door een drone-piloot met een FPV-systeem (First Person View). De drone heeft dan een camera, met behulp van dat beeld kan de drone-piloot de drone exact naar het doelwit vliegen.
Anti-drone maatregelen
Bescherming tegen offensieve kamikazedrones hangt erg af van het type drone. Grotere militaire drones kunnen met traditionele luchtafweersystemen uit de lucht worden geschoten. Bij drones die afhankelijk zijn van GPS, kan jamming (signaal verstoren door radiogolven) een effectief middel zijn.
Het nadeel van drone jamming is dat de drone alsnog ongecontroleerd een ander doel kan treffen. Het probleem is ook dat je van tevoren niet weet welke route de drones volgen. Ook wordt er steeds meer gebruik gemaakt van drone-zwermen, aanvallen met meer, gelijktijdig vliegende drones.
Het bestrijden van de allerkleinste kamikazedrones, bestuurd door drone-piloten, is het moeilijkst. Dergelijke drones kunnen op ieder moment en op elke denkbare locatie opduiken, vaak vanaf een nabije positie zodat de drones enkele seconden na opstijgen hun doel treffen. Er komen steeds snellere kamikazedrones, die geheel autonoom – en niet afhankelijk van GPS of radiosignalen voor de besturing – kunnen opereren.
Peloton van de landmacht tegen dreiging van drones
Bij de Nederlandse landmacht bestaat er sinds enige tijd een anti-drone eenheid: het Counter Unmanned Aircraft Systems-peloton (C-UAS). Deze eenheid is ook actief in Nederland tijdens nationale evenementen, zoals Prinsjesdag en Koningsdag. Het peloton kan ook door lokale autoriteiten worden opgeroepen bij grote evenementen of als drones gebruikt worden voor illegale activiteiten. Overigens hebben alle gevangenissen in Nederland een drone-detectiesysteem. De betrokken militairen willen wel de toolbox steeds verder uitbreiden: “Een drone waarmee iets over een gevangenismuur wordt gedropt, is anders dan het type waarmee je troepen kunt aanvallen. Andere inzet, andere middelen. Ook op het gebied van drones gaat de techniek steeds verder.”
Om te voorkomen dat drones het luchtverkeer verstoren rondom luchthavens of gebruikt worden om aanslagen te plegen op doelen in binnen- of buitenland ging Defensie op zoek naar effectieve maatregelen om ongewenste drones onschadelijk te kunnen maken. Men kwam uit bij het Smash AD-systeem van het Israëlische bedrijf Smart Shooter. Daarmee kan de schutter snel een drone in het vizier krijgen en deze uitschakelen. Een standaard wapen kan voorzien worden van een lasergebaseerde afstandsmeter en een automatisch richtsysteem. Nadat de trekker is overgehaald, zorgt het richtsysteem voor een voltreffer.
Voor het detecteren en bestrijden van drones beschikt het peloton over een combinatie van Squire zoekradars en dag- en nachtcamera’s. Ook is er de zogenoemde Skywall. Dit apparaat maakt het mogelijk drones tot op honderdvijftig meter met een net van drie bij drie meter te vangen.
Counter-drone wapensystemen
Het cynisme van de wapenindustrie komt vooral tot uiting bij het ‘van twee walletjes eten’ rondom de drone-technologie. De bedrijven die op dit gebied actief zijn bedienen zowel de offensieve als de defensieve markt: nieuwe aanvalstechnieken implementeren in de nieuwste drones en counter-drone technieken op de markt brengen die de meeste moderne drones weer kunnen neutraliseren.
We geven hier een paar voorbeelden, een kleine selectie van het totaal want vrijwel alle wapenbedrijven proberen een graantje mee te pikken van deze op het slagveld zo gewilde technologie. De berichtgeving gaat nu vooral over succesvolle testen, die wat meer een inkijkje geven van wat het systeem kan omdat het nog wel in de markt gezet moet worden. Eenmaal op de markt wordt het veel moeilijker om informatie te verkrijgen.
Laserwapen van Rheinmetall
Hoogvermogen lasers kunnen ingezet worden als het gaat om het fysiek neutraliseren van ongewenste drones. De laser kan zeer precies gericht worden, de bundel treft zonder vertraging het doel. Dankzij de hoge energie-intensiteit worden eventuele camera’s aan boord van de drone direct verblind en smelten essentiële onderdelen zoals propellers. De intense hitte zorgt ervoor dat accu’s en/of elektronische onderdelen uitvallen.
Het laserkanon van het Duitse Rheinmetall bevat drie compartimenten: laser, operator en richtsysteem. De laserbron kan worden gecombineerd tot één laserstraal met een vermogen van 10 kW. Het systeem is modulair opgebouwd en bevat een radar die drones kan detecteren. Bij waarneming van een drone, wordt het laserkanon gericht via een belichtingslaser. Deze straalt het mogelijke doel aan, dat wordt geflecteerd waarna de hoogvermogenlaser zijn straal uitzendt in de richting van de waargenomen reflectie.
THOR-wapen tegen drone met microgolven
Het Amerikaanse Air Force Research Laboratory (ARFL) voltooide een succesvolle demonstratie van het THOR-systeem die een echte zwermaanval simuleerde. THOR staat voor Tactical High-power Operational Responder en is een krachtig microgolf-tegen-dronewapen.
Het is eigenlijk gewoon een grote magnetron met een toeter erop, de opgewekte microgolven worden via die toeter naar het doel (een zwerm drones bijvoorbeeld) gestraald.
Dit systeem richt zich vooral op het onschadelijk maken van een drone-zwerm. De test op 5 april 2023 was volgens het bericht succesvol. “Er werden talloze drones naar het THOR-systeem gevlogen om een echte zwermaanval te simuleren”, zegt Adrian Lucero, THOR-programmamanager bij het Directed Energy Directorate van AFRL. (Bron: Air Force Performs First Test of Microwave Counter Drone Weapon THOR – Mobility Engineering Technology).
Chinees LW-30 laserverdedigingssysteem
Het bericht op defenseone.com kiest de insteek dat China een eigen counter-drone techniek is gaan optuigen tegen de opkomst van de Amerikaanse drone-technieken.
De Amerikanen hebben simulaties uitgevoerd, die aantonen dat autonome zwermen drones in combinatie met bemande platforms een Chinese invasie van Taiwan zouden kunnen dwarsbomen.
Smash Hopper van Smart Shooter met radarsysteem van Rada Technologies
Het Israëlische bedrijf Smart Shooter, dat gespecialiseerd is in vuurleidingssystemen, werkt samen met een Israëlische radarmaker, RADA Technologies, om een nieuw c-UAS-systeem aan te bieden (counter Unmanned Aircraft Systems). Het is een voorbeeld van een samenwerking tussen wapenbedrijven om op deze lucratieve markt te gaan opereren.
De integratie van de Smash Hopper van Smart Shooter met de RPS-42-radar van RADA Technologies biedt een zeer effectieve end-to-end-oplossing om drones snel te neutraliseren.
De Smash Hopper is in wezen een geweer- en montagesysteem dat volgens het bedrijf op een statief, voertuig of zeevaartuig kan worden gemonteerd en doelen kan aanvallen op basis van de commando’s van een externe operator. De radar van Rada, een ander Israëlisch bedrijf, is ontworpen om drones op een afstand van enkele kilometers te detecteren en vervolgens bijvoorbeeld een gevechtseenheid te waarschuwen dat er een dreiging is.
Het is duidelijk dat de Amerikanen mikken op het offensief inzetten van drones bij eventuele conflicten. Het is niet verwonderlijk dat China tegenmaatregelen is gaan ontwikkelen. De meeste inspanningen worden geleid door de China Aerospace Science and Industry Corporation (CASIC), het gigantische lucht- en ruimtevaartbedrijf in staatseigendom dat het moederbedrijf is van de China Space Sanjiang Group.
Het LW-30 systeem kan kleine drones op enkele kilometers afstand kan neerhalen, waarbij het slechts een paar seconden duurt om te draaien, te vuren en verder te gaan naar het volgende doelwit. Het gebruik van elektriciteit om een drone neer te halen is veel goedkoper dan fysieke munitie; volgens China Sanjiang kost het ongeveer – omgerekend – $ 1,75 per kill.
Wil je weten of de Chinezen betere spullen hebben? Dan moet je research doen. We houden ons aanbevolen als je wat te weten bent gekomen.
AI
Artificiële Intelligentie is bij de drone-technieken niet meer weg te denken. Het gaat om beeldherkenningstechnieken (detecteren), integratie van besturing, beeldherkenning, GPS-technieken in drone-zwermen, communicatie met begeleidende systemen (satelitieten, grondradarsystemen). Dit soort technieken maakt het mogelijk dat drones autonoom kunnen opereren.
Links
Nieuw peloton tegen dreiging van drones | Defensiekrant
Nieuwe luchtverdedigingseenheid specialist tegen drones en vliegtuigen | Nieuwsbericht | Defensie.nl
In Nederland ontwikkelde dronevanger krijgt upgrade | Dronewatch
Drone swarms may be key to defending Taiwan – Asia Times
Diverse artikelen op Dronewatch.nl – serieus over drones
Oekraïne werkt aan een antwoord op steeds slimmere drones van de Russen (trouw.nl)