Debat avond over de oorlog in Oekraïne – 22 juni 2023

Lees hier het verslag van de gespreksavond op 22 juni 2023.

Wat weten we echt over de oorlog in Oekraïne?

Op donderdag 22 juni organiseerde ‘Onkruit vergaat niet’  een gespreksavond  over de oorlog in Oekraïne in de Thiemeloods in Nijmegen.

Veel mensen, zeker ook mensen met een links kloppend hart, zijn in verwarring. Rusland pleegde een ongekende daad van agressie door buurland  Oekraïne binnen te vallen, de Westerse steun aan Oekraïne lijkt logisch, maar de strijd kost vele tienduizenden doden en ongekend leed en verwoesting. En waar is het einde van deze oorlog? Waar is de uitgang naar vrede?

Voor het Westen lijkt de oorlog een zaak van principes wat leidt tot een soort zwart wit denken: de soevereiniteit van Oekraïne is geschonden en Rusland is de agressor. Dit rechtvaardigt doorvechten tot het bittere eind, totdat al het bezette gebied is terugveroverd. Hierbij speelt mee dat de oorlog ook draait om geopolitieke belangen en de positie van de wapenindustrie. De oorlog biedt de NAVO-landen met de VS voorop een mooie gelegenheid om Rusland blijvend te verzwakken en zijn hegemonie te behouden.

De opstelling van Europa en de VS die vanuit rechtvaardigheidsdenken misschien begrijpelijk is, brengt volgens Jolle Demmers, hoogleraar conflictstudies aan de Universiteit Utrecht, grote risico’s met zich mee: 

  • de kans op een exit strategie wordt steeds kleiner (met principes krijg je partijen niet aan tafel)
  • het is onwaarschijnlijk dat een van de partijen de oorlog kan winnen met als gevolg dat de oorlog blijft doorrazen met nog meer vernietiging en doden aan beide zijden
  • mocht Oekraïne met Westerse steun er wel in slagen haar doel te bereiken dan is er het grote risico dat Rusland grijpt naar nucleaire middelen

Zie: ‘Ik vind het mijn verantwoordelijkheid om met oplossingen te komen’ | DUB (uu.nl)

Lees ook: Utrechtse hoogleraar Jolle Demmers beticht van Kremlin-propaganda – Onkruit Vergaat Niet. Op deze pagina kun je ook de lezing bekijken, die Prof. Jolle Demmers hield voor het Vlaams Vredesinstituut. Aanbevolen!

Het zwart wit denken lijkt ook de leidraad voor de berichtgeving in de media te zijn: de oorlog wordt gezien als een gerechtvaardigde zaak, er is weinig oog voor de achterliggende geopolitieke belangen en er worden geen vraagtekens geplaatst bij de herbewapening die plaatsvindt in Europa. Voor kritische reflectie is weinig plaats, en het lijkt dat we daar allemaal in gevangen raken.

We gaan onder leiding van moderator Willem de Haan samen met het publiek en enkele deskundigen met elkaar in gesprek hoe we ons moeten verhouden tot de oorlog die nu al ruim een jaar gaande is. Dit doen we aan de hand van de volgende vragen:

  1. Wanneer is een oorlog rechtvaardig?
  2. Gaat deze oorlog om Westerse waarden als vrijheid en onafhankelijkheid of ook om andere zaken?
  3. Wat zijn de politieke doelen achter de wapenleveranties en hoe realistisch zijn die?
  4. Welk perspectief is er om de strijdende partijen aan tafel te krijgen voor onderhandelingen?
  5. In hoeverre worden we allemaal beïnvloed door de eenzijdige benadering van de Westerse pers?

Aan de avond wordt meegewerkt door Willemijn Verkoren, Universitair hoofddocent Internationale Betrekkingen en Bertjan Verbeek, Professor Internationale Betrekkingen, beiden werkzaam aan de Radboud Universiteit. Mark Akkerman van Stop Wapenhandel zal ingaan op de achterliggende doelen van de wapenleveranties en de belangen van de wapenindustrie.

Datum en tijd: donderdag 22 juni, 20:00-22:00 uur

Plaats: Thiemeloods, Leemptstraat 34 Nijmegen

(Vrijwillige) entree: €10,-

Aanmelden: niet meer mogelijk

Ter voorbereiding de volgende tips

Oekraïne: Ja, onderhandelen, de-escaleren, én verzet tegen militarisme – Stop Wapenhandel (artikel op persoonlijke titel door Mark Akkerman van Stop Wapenhandel, verschenen in het mei-nummer van Buiten de orde)

Utrechts hoogleraar Jolle Demmers beticht van Kremlin-propaganda – Onkruit Vergaat Niet

Hoe het pacifisme sneuvelt op het Oekraïense slagveld – Willemijn Verkoren

Hoe de EU de Oekraïne-oorlog gebruikt om militarisering te versnellen – Stop Wapenhandel

Het verslag van de Gespreksavond over Oekraïne op 7 april 2022 is hier te vinden.

Heeft het Westen de Russische invasie uitgelokt? | Clingendael Spectator

Hoe ziet een einde van de Oekraïne-oorlog eruit? | Clingendael Spectator