Op 13 maart 2025 werd het VN-onderzoeksrapport “More than a human can bear” gepubliceerd door een onafhankelijke onderzoekscommissie van de VN-Mensenrechtenraad. Het rapport bevat schokkende opsommingen van systematisch seksueel, reproductief en gender-gerelateerd geweld door het Israëlische leger sinds 7 oktober 2023. Geweld toepast tegen Palestijnse vrouwen, mannen en kinderen.
Op 12 mei 2025 schreef een stagiaire bij de Foundation Max van der Stoel op de website Joop-BNNVARA een opiniestuk hierover, onder dezelfde titel als die boven dit artikel. Het stuk is 2 dagen later ook op de eigen FMS-website gepubliceerd.
Palestijnse vrouw verkracht in bijzijn van familie ??
“Het is bijna ondraaglijk om te lezen: Palestijnse vrouwen die worden verkracht in het bijzijn van hun familie, onder dwang publiekelijk worden uitgekleed en seksueel vernederd door zwaarbewapende soldaten.”, zo begint het artikel, met daarna de zinssnede dat dit feiten uit het rapport zijn.
Bij lezing van het rapport wordt duidelijk dat er niets in staat over Palestijnse vrouwen die verkracht zouden zijn in bijzijn van hun familie. Wel zijn er veel gedocumenteerde incidenten, waarbij Palestijnse mannen en jongens vernederd en verkracht zijn. En er worden veel incidenten beschreven waarbij vrouwen en ook meisjes die zich moesten uitkleden in het bijzijn van hun familie, tot op het ondergoed, waarbij er gedreigd werd met verkrachting. Ook reproductief geweld wordt beschreven, het zodanig mishandelen van zwangere vrouwen, het onthouden van essentiële medische hulp, dat de baby overlijdt. Een IVF-kliniek met duizenden Palestijnse embryo’s werd bewust vernietigd door een bombardement. De systematische vernietiging van seksuele en reproductieve gezondheidsfaciliteiten in Gaza wordt beschouwd als een poging om de reproductieve capaciteit van de Palestijnse bevolking te ondermijnen.
Structureel seksueel geweld
Het was niet nodig om het geweld aan te dikken met de uitspraak dat Palestijnse vrouwen voor de ogen van hun familie verkracht zijn. Het 49 pagina’s tellende VN-rapport is zonder deze uitspraak al schokkend genoeg. De rest van het artikel snijdt hout en plaatst het VN-rapport in de goede context. Het VN-rapport toont op basis van getuigenverklaringen en geverifieerd beeldmateriaal aan dat het seksuele geweld structureel plaatsvond tijdens evacuaties, arrestaties, in woningen, ziekenhuizen, schuilplaatsen en gevangenissen. Er zijn meldingen van ten minste twee Palestijnse vrouwelijke gevangenen die zijn verkracht tijdens detentie. Seksueel geweld als oorlogswapen, met fysieke mishandeling en intimidatie van weerloze slachtoffers tegen zwaarbewapende Israëlische soldaten. En niet alleen in Gaza, zo maakt hoofdstuk VII in het rapport duidelijk: ook door kolonisten en soldaten van het ISF wordt op de Westelijke Jordaanoever seksueel en gender-gerelateerd geweld gepleegd 1).
Hypocriet
In maart 2024 kwam de VN met een rapport over seksueel geweld gepleegd door Hamas op 7 oktober 2023. Uit dit onderzoek kwam naar voren dat er redelijke gronden waren om aan te nemen dat er seksueel geweld heeft plaatsgevonden op diverse locaties, op 3 locaties in Zuid-Israël vonden ook verkrachtingen plaats. Veel Westerse landen, waaronder Nederland, waren er als de kippen bij om dit seksueel geweld door Hamas scherp te veroordelen.
Maar nu Israël zelf de dader is van systematisch en structureel seksueel geweld, blijft het oorverdovend stil.
Sinds de jaren ’90 (na de gruwelijkheden in Rwanda en voormalig Joegoslavië) erkent het internationaal recht seksueel geweld als oorlogswapen, als misdaad tegen de menselijkheid én onder bepaalde omstandigheden als onderdeel van genocide. Nederland is hier van op de hoogte en heeft zich dan ook steeds uitgesproken tegen dergelijke misdaden. Bij de oorlog in Oekraïne heeft Nederland zich uitgesproken tegen seksueel en gender-gerelateerd geweld, gepleegd door het Russische leger. In andere conflicten zoals in Soedan en de Democratische Republiek Congo, waar seksueel geweld op grote schaal is ingezet, laat Nederland zich niet onbetuigd. Ook Israël is gebonden aan het oorlogsrecht en het internationaal recht, maar denkt ermee weg te komen door een beroep te doen op het recht van zelfverdediging.
Geen rode lijn?
Het recht op zelfverdediging is een frame dat te pas en te onpas erbij wordt gesleept en waarmee de disproportionele oorlogsmisdaden en genocidale maatregelen van Israël worden goedgepraat. Er is altijd wel een Hamas-prominent in het gebombardeerde gebouw aanwezig, en zo niet, dan zitten er wel Hamas-tunnels onder. We weten inmiddels hoe Israël met AI hun doelwitten kiest. Premier Schoof gaf in het gesprek met de verschillende hulporganisaties in april 2025 aan dat er in Gaza geen ‘rode lijn’ bestaat die door Israël overschreden kan worden. Deze ‘rode lijn’ werd het motto voor de demonstratie op zondag 18 mei 2025 in Den Haag, waar ruim 100.000 burgers ook letterlijk een rode lijn trokken en eisten dat het kabinet consequenties verbindt aan het genadeloze geweld in Gaza tegen burgers, hulpverleners en ziekenhuizen.
“The anti-Israel circus known as the UN ‘Human Rights Council’ has long been revealed as an antisemitic, rotten and irrelevant organization,” Netanyahu says 2). Inmiddels is vriend en vijand van Israël langzaamaan de mening toegedaan dat Netanyahu zich in allerlei bochten wringt om aan de macht te blijven, om te voorkomen dat hij voor corruptie veroordeeld gaat worden. Met het VN-rapport “More than a human can bear” ligt er een rapport op tafel dat aan duidelijkheid niets te wensen overlaat. Maar nog steeds is er van Nederlandse zijde geen reactie. Nederland meet niet alleen met twee maten, maar zakt ook door een morele ondergrens.
Medeplichtig
Zo zwak als de oorspronkelijke bespreking van het VN-rapport begon, zo sterk eindigt het. Want wordt Nederland zo niet medeplichtig aan deze oorlogsmisdaden? “In juridische zin: als een staat financiële, militaire of diplomatieke steun blijft geven aan een andere staat die aantoonbaar systematisch seksueel geweld inzet als oorlogswapen, kan dat gekwalificeerd worden als medeplichtigheid onder internationaal recht. (…) Zolang Nederland en de EU blijven zwijgen en hun ‘business as usual’-relaties met Israël voortzetten, terwijl het bewijs van systematisch seksueel geweld ondubbelzinnig op tafel ligt, dragen ze actief bij aan het in stand houden van deze misdaden en ondermijnen ze de rechtsorde die ze zeggen te verdedigen. Onverschilligheid verandert zo in medeplichtigheid.”
Publicatie van het VN-onderzoeksrapport
Directe link voor download van het rapport: Download VN-rapport More than a human can bear
